De Europese Commissie, het EU-orgaan dat onder meer de agenda van de besluitvormende Europese Raad (van staatshoofden en regeringsleiders) bepaalt, heeft de lidstaten aanbevolen om gebruik te maken van burgerberaden. Het advies staat in het Defense of Democracy pakket:
'Innovatieve vormen van participatie waarbij burgers rechtstreeks worden betrokken, zoals online en offline processen voor overleg en cocreatie, zijn veelbelovende manieren om governancemechanismen te ondersteunen en te vernieuwen. Zij helpen burgers te mobiliseren om complexe beleidsproblemen aan te pakken, waaronder besluitvorming op het gebied van klimaatverandering en infrastructuurinvesteringen.
Deze innovatieve vormen van participatie en betrokkenheid bij de vorming van overheidsbeleid kunnen in verschillende stadia van de beleidsvorming worden gebruikt en in verschillende vormen worden georganiseerd, zoals burgerpanels, online of offline jury’s en vergaderingen, consensusconferenties, participatieve budgettering en cocreatie. De lidstaten zouden ervoor moeten zorgen dat hun overheidsdiensten over de nodige financiële middelen en expertise beschikken om dit te organiseren, waarbij rekening moet worden gehouden met bijvoorbeeld de vereisten van het Unierecht inzake gegevensbescherming.
De lidstaten kunnen zich laten inspireren door de expertise en beste praktijken die op het niveau van de Unie zijn verzameld, met name in het kader van de Conferentie over de toekomst van Europa. Om actieve participatie te ondersteunen en gevolg te geven aan de conferentie, luidt de Commissie een nieuwe fase voor burgerparticipatie in door haar normen aan te scherpen en haar instrumenten te verbeteren. Onder deze instrumenten vallen ook de Europese burgerpanels, waarin willekeurig geselecteerde burgers uit alle lidstaten (waarvan een derde jongeren tussen de 16 en 25 jaar) worden uitgenodigd om samen belangrijke, toekomstige voorstellen te bespreken, en die nu een vast onderdeel van het democratisch leven in de Unie vormen'
Bronnen:
- Aanbeveling van de Commissie, 12 december 2023
- X-post van DemocracyNext, januari 2024
Zie ook: