Onlangs interviewde Justin Kempf van de Democracy Paradox podcast politicologe Hélène Landemore over haar boek Open Democracy. Hieronder volgen eerst een aantal uitspraken die Landemore deed tijdens dit interview.
Over het concept dat ze bedacht heeft, 'Open Democracy':
- 'Open democracy doesn't need elections. (...) You could add electoral components (...) but it wouldn't be centered around elections of representatives.'
- 'Because participation rights are very important - they are the first principle of my own system - you would also have, in addition to these lottocratic bodies making laws on our behalf, moments of mass participation that would be referenda on the proposals that come out of these assemblies. I do think it's really important to supplement these lottocratic representative moments with moments of mass voting.'
Over onze huidige politieke stelsels:
- 'There was a demophobia enscribed in the American constitution, which is why to this day you don't have the facility of a referendum at the national level.'
- 'We have democratized a regime that is fundamentally elitist and we've reached the limit of what it can do. So maybe it's time to imagine something more radically democratic which is centered around ordinary citizens rather than socio-economic elites.'
- 'When minorities and women are not in the room, other people don't rule in their interest. In theory white people, males, should be able to represent minorites and women, but the fact is, they don't do it, or they don't do it well enough, and so it's better for these groups to be represented by people like themselves.'
Landemore merkte verder nog op dat er bij het Franse Klimaatberaad geen geld was voor het aanstellen van gespreksmoderatoren. Daardoor kregen de zogenaamde natuurlijke leiders binnen elk gespreksgroepje de overhand. In sommige opzichten ging dit overigens goed, ook omdat de groep deels zelf tegenwicht bood, maar Landemore is niet zo zeker van het netto effect. Het waren overigens ook deze natuurlijke leiders die zich na afloop van het beraad opwierpen als de vertegenwoordigers van de hele gelote groep richting de politici. Landemore ziet dit niet alleen maar als onwenselijk, maar wil er voor waken dat een bepaald soort mensen het proces gaat domineren, zoals dat met de "natuurlijke aristocratie" bij verkiezingen immers ook het geval is.
Landemore haalt ook het eventuele gevaar van "expertocratie" aan waar critici van loting vaak op wijzen, dus dat de organisatoren en de inhoudelijke experts het deliberatieve proces en dus de uitkomsten naar hun hand gaan zetten. Zelf lijkt ze hier niet heel beducht voor. Experts hebben weliswaar de neiging om burgers de les te lezen, maar de gelote burgers lieten dat niet gebeuren. Voor een een goed verlopend proces is het belangrijk om experts "on tap" te hebben, en niet "on top", dus op afroep en dienend in plaats van dirigerend.
Landemore pleit tenslotte voor conventies door gelote burgers over politieke vernieuwing; iets waar Duitsland in 2019 overigens al een aanzet toe gegeven heeft.
Bron: Democracy Without Elections, 22 december 2020 (52 minuten)
Zie ook, op deze site: