Leren van het Franse klimaatberaad

Door webmaster, 31 juli, 2021

Terugblikkend op het Franse klimaatberaad valt te constateren dat er weinig gedaan is met de door de gelote burgers geformuleerde aanbevelingen. Vooraf had president Macron beloofd om de aanbevelingen ofwel direct uit te voeren, danwel ze ter stemming voor te leggen aan het parlement of via een referendum aan de bevolking. Van referenda is het sowieso niet gekomen, en maar weinig van de aanbevelingen van de burgers zijn door het parlement aangenomen.

Verschillende betrokkenen hebben in de afgelopen tijd hun licht laten schijnen op de oorzaken van de beperkte impact van het klimaatberaad, en voorgesteld hoe het bij toekomstige klimaatberaden beter zou kunnen. Hieronder volgt een samenvatting van vaak terugkerende verbeterpunten.

  1. Het onderwerp was te groot om behapbaar te zijn voor een groep van pakweg 150 burgers in een beperkt aantal weekenden. Het is noodzakelijk om de kwestie van het klimaatbeleid op te delen in kleinere stukken.
     
  2. Als je burgers loot voor een bepaalde kwestie, laat al die gelote burgers dan meepraten en meedenken over die kwestie; deel ze dus niet op in subgroepen die zich alleen maar met één bepaald deelprobleem bezighouden, terwijl ze op het eind alsnog over het geheel moeten stemmen, en dus ook over onderwerpen waarin ze zich niet verdiept hebben.
     
  3. Laat het niet (alleen) aan een regering over of er een bepaald burgerberaad of klimaatberaad komt, maar aan het parlement en/of aan de burgers zelf (voldoende handtekeningen).
     
  4. Omdat de respons bij burgerloting laag is en stratificatie op basis van geslacht, leeftijd, regio etc. noodzakelijk is, dan valt het te overwegen om ook te stratificeren op basis van vooraf ingenomen standpunt over de kwestie. Liefst zou je dat niet doen, en indien deelname aan een geloot burgerberaad min of meer verplicht zou zijn, zou dat sowieso niet hoeven, maar omdat je mogelijk te maken hebt met een scheve respons (bijvoorbeeld dat burgers die een voorkeur hebben voor ingrijpende maatregelen vaker met deelname instemmen) is stratificatie op dit punt iets wat overwogen kan worden. Dit zou je dus doen om dus de diversiteit van meningen binnen de groep gelote burgers zoveel mogelijk overeen te laten komen met de diversiteit in de samenleving als geheel.
     
  5. Zorg voor gespreksleiders die iedereen in gelijke mate aan het woord laten, zodat de discussie niet door bepaalde deelnemers gedomineerd wordt.
     
  6. Zorg dat de opgeroepen deskundigen voldoende en een gelijke hoeveelheid spreektijd krijgen, en dat ze vooral ook onderling met elkaar in debat gaan.
     
  7. Zorg dat de inbreng van de deskundigen niet te gedetailleerd en te technisch wordt; het moet voor de gelote deelnemers goed te volgen kunnen zijn, en uiteindelijk moet het niet alleen gaan om de juiste feiten, maar ook om de waarden van de deelnemers zelf.
     
  8. Zorg dat de gelote deelnemers weten wat voor elke aanbeveling het vervolgproces zal zijn. Is het dus een aanbeveling voor de regering, is het een wetsvoorstel voor het parlement, of is het een referendumvraag voor de kiezers?
     
  9. Zorg dat voorafgaand aan het burgerberaad duidelijk is dat burgers over bepaalde uitkomsten van het burgerberaad zullen kunnen stemmen middels een referendum of preferendum. Zo komt de discussie breed op gang, en kunnen volksvertegenwoordigers en bestuurders bepaalde aanbevelingen niet afzwakken of naast zich neerleggen.
     
  10. Een burgerberaad over het klimaat zou geen eenmalige exercitie moeten zijn, maar zou periodiek, dus bijvoorbeeld elk jaar moeten plaatsvinden.



Bronnen:

 

Zie ook: